۱۳۸۹ خرداد ۵, چهارشنبه


با وجود تمامی هشدار هایی که متخصصان حوزه آب در ایران در مورد سدسازی بی رویه می دهند، خبر می رسد وزارت نیرو مطالعات ساخت یک سد در فسا و در نزدیکی طرح نمونه بین المللی آبخوانداری «آهنگ کوثر» را به پایان رسانده و این سد در آستانه ساخته شدن است. صرف نظر از انتقادات فراوانی که به ساخت سد در ایران وارد است ،ساخت این سد، پروژه نمونه بین المللی کوثر را نابود خواهد کرد.
خبر ساخت سد در این منطقه در حالی شنیده می شود که به اعتقاد متخصصان، منطقه گربایگان در نزدیکی فسا در یک آبخوان درشت دانه واقع است که آهنگ کوثر و همکارانش با هزینه کمی توانسته اند در این منطقه، در سدی طبیعی و زیر زمینی آب زیادی ذخیره کنند. ویژگی آبخوان درشت دانه آن است که قابلیت نفوذ آب در خاک زیاد است و به صورت طبیعی می تواند در منطقه آن سد زیر زمینی موجود باشد بدون اینکه نگرانی تبخیر در دریاچه پشت سد و سایر مشکلات معمول سد ها در ایران در مورد آن وجود داشته باشد.اساسا باری منطقه فسا به دلیل شرایط اقلیمی و زمین شناسی، ساخت سد اقدامی منطقی نیست. و از سوی دیگر در این منطقه 40 هزار هکتار زمین مناسب برای آبخوانداری وجود دارد، بنابر این به اعتقاد متخصصان، آبخوانداری در این منطقه نسبت به سد سازی روشی ارجح است، کما اینکه پروژه آهنگ کوثر این موضوع را ثابت کرده است.آبخوانداری دانش هدایت سیلاب به سفره های آب زیر زمینی است.
اهمیت پروژه کوثر
«محمد درویش» عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع، در این باره به سبز پرس گفت : «پروژه آبخوانداری آهنگ کوثر از سال 1365 در این منطقه اجرا شده و توانسته چهر هزار هکتار جنگل در منطقه به وجود بیاورد. تحت تاثیر اجرای این پروژه، سطح آب زیر زمینی بالا آمده و آب شیرین تر شده و منجر به مهاجرت معکوس در منطقه شده است. آهنگ کوثر برای اجرای این پروژه نشان سازندگی ملی گرفته و این طرح از طرح های نمونه در یونسکو است که هر ساله دانشجویان زیادی از سراسر جهان برای آموختن آن به ایران می آیند.» او در مورد تاثیرات ساخت سد در حوزه آبخیز این پروژه گفت : « ما به جای اینکه طرح کوثر را تقویت کنیم، با این اقدام آن را از بین می بریم. در واقع با ساخت این سد سیلاب هایی که قرار بوده به مرور زمان در زمین نفوذ کرده و این طرح را تقویت کنند در پشت دریاچه سدی که قرار است ساخته شود جمع و تبخیر می شوند و در عمل پروژه آهنگ کوثر نابود می شود.» به گفته او حجم آبرفت های درشت دانه در ایران 100 برابر حجم مجموع مخازن سد های ساخته شده و در حال ساخت است. این بدان معنا است که ایران گنجایش طبیعی بالایی در زمینه سدهایی مشابه آنچه کوثر در گربایگان ساخته دارد، اما به جای استفاده از این فرصت، مسئولان باز هم قصد ساختن سد بخصوص در این منطقه را دارند. «آهنگ کوثر» پدر علم آبخوانداری ایران اما در گفتگو با شرق گفت از اجرای چنین سدی در این منطقه اطلاعی ندارد و ساخت آن را بعید می داند.
غلام رضا رهبر، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشااورزی و منابع نیز در مورد ساخت این سد، و تاثیرات آن بر طرح کوثر گفت : «در واقع ساخت این سد که در نزدیکی حوضه آبخوان طرح کوثر واقع است، این پروژه بین المللی را نابود خواهد کرد.» به گفته رهبر این اتفاق در حالی رخ می دهد که هزینه ساخت این پروژه ، یک صدم هزینه یک طرح سدسازی است. غلام رضا رهبر گفت وقتی که در این منطقه می توان سد زیر زمینی داشت، چه نیازی به سد روی زمین وجود دارد و اساسا ساخت این سد توجیه فنی در منطقه ندارد. . .
منبع : شرق 4 خرداد 89

۱۳۸۹ خرداد ۱, شنبه

۱۳۸۷ مهر ۲۴, چهارشنبه

طبيعت وامانده و مسافر غافل!

طبيعت وامانده و مسافر غافل!
يادداشتي از:عباس جعفري
دامنه گردشگري سال‌هاست كه از ميدان محصور سايت‌هاي باستاني به محيط‌هاي طبيعي رخت كشانده است.
براساس آمار و ارقام سازمان جهاني توريسم بيشترين مسافران جهان مربوط به بخش توريسم سواحل است و بلافاصله اين آمار و ارقام به جماعت گردشگري اشاره مي‌كند كه در كوهستان‌ها وكويرها به سفرهاي گوناگوني همچون كوه نوردي، كوه پيمايي، سافاري‌هاي كويري و ديگر موارد از مجموعه سفر‌هاي در دامن طبيعت مي‌پردازند.
در ايران از چند منظر مي‌توان به فرآيند گردشگري ورزشي و تاثيرات متأسفانه مخرب آن بر طبيعت ايران نگاه كرد. آنچه در اين مقال مي‌گنجد گزارش كوتاهي است از فرآيند توسعه گردشگري(از نوع ايراني!) در دهه‌هاي اخير.
طي دهه گذشته شاهد يك موج بازگشت به طبيعت و افزايش علاقه به طبيعت‌ گردي بوده ‌ايم. در بازگشت به طبيعت، بهانه‌هايي نوستالژيك آدميان را هر بار مشتاقانه‌تر به سمت و سوي كوه‌ها و كوير‌ها، چشمه‌ها و رودخانه‌ها و جنگل‌ها و غار‌ها كشاند و هر بار مسافران طبيعت با انبوهي عكس و تعاريف شادمانه از سفرهايشان جماعت خانه نشين را تشويق به سفر‌هايي از اين دست كردند و صد البته نقش رسانه‌ها به‌خصوص تلويزيون را - كه با توسعه شبكه‌هايش طبيعتا به برنامه‌هاي زيادتري نياز داشت- در اين ميان نمي‌توان ناديده گرفت (و چه برنامه‌اي ارزان‌تر و ساده ساخت‌تر از نشان دادن آبشار و كوه و جنگل !) كه نتيجه همه اين تلاش‌ها براي رسانه‌اي كردن طبيعت به آنجا انجاميد كه مشتاقان طبيعت كوله‌ها را بسته و به راه افتادند.
خيل جماعت علاقه‌مند به طبيعت، فعالان در امر گردشگري را كه تا آن زمان صرفا در بخش فروش بليت هواپيما فعاليت مي‌كردند، به صرافت آن انداخت تا با در اختيار گرفتن ناوگاني نه چندان مجهز و كساني كه اندك اطلاعي در مورد مسير‌هاي گردشگري يا نهايتا يك منطقه خاص داشتند، هر هفته علاقه‌مندان را در قالب گروه‌هاي گردشگري روانه مناطق كنند و همين شد كه دور‌ترين نقاط بكر و دست نخورده اين خاك خوب در تثليث تلويزيون و تبليغ و تور از آدمياني انباشته شد كه كمترين آموزش را در حفظ و پاسداشت طبيعتي كه بر آن سرريز مي‌شدند، نديده بودند.
متوليان تور تنها به فكر وسيله نقليه و كسي كه مسير را بلد باشد ( نه راهنماي آگاه و دلسوز و هشداردهنده به مباني حفظ اكوسيستم‌ها و تاريخ و جغرافياي منطقه ) بودند و نتيجه اينكه آنچه در اين چند سال به بهانه گردشگري طبيعت بر سر اين مرز و بوم آمده است، اگر به سرعت تعديل نشود و روش‌هاي طبيعت‌گردي از طريق رسانه‌هايي كه در دست دولت قرار دارد اصلاح نشود، نتيجه جز سقوط سريع و مرگ طبيعت ايران نخواهد بود. با نگاهي حتي سطحي مي‌توان فرآيند هجوم بي‌برنامه و سودجويانه طبيعت كاسبان (!) را مشاهده كرد.
به‌عنوان نمونه، در اين يادداشت نگاهي خواهيم داشت به دو نقطه:
تنگه ساواشي، معروف به تنگ واشي
روزهاي گرم تابستان‌هاي تهران هر آدم گرما زده و خسته از هياهو را وسوسه مي‌كند تا سري به دره‌اي نه چندان دور از دسترس بزند و ساعتي را در سايه سار صخره‌هاي بلند - پاي در خنكاي آب رود خانه‌اي كوچك، بگذراند.
همچنين وجود نقش حجاري شده شكار بر صخره‌هاي اين تنگه علاقه‌مندان به بازديد را دو چندان كرده و ترتيب دهندگان سفر به همين بهانه‌هاي‌اند ك اما دوست داشتني، برنامه بازديد از اين دره را در تقويم خود گذاشته و خيل علاقه‌مندان را به اين دره مي‌برند. هجوم مسافران گرما زده و فراري به اين دره و روستاي كوچك آن، باعث شده تا هميشه در ايام تعطيل خلوت مصفاي اين روستا با بوق و هياهو در هم بشكند و اولين معضل مسافران ورودي، يعني گشتن به‌دنبال پاركينگ براي خيل اتوبوس‌ها و صد‌ها ماشين شخصي، رخ بنمايد.
پس براي فراهم ساختن پاركينگ، باغ‌هايي تخريب شد و تازه استقرار اين همه مسافر در اين دره تنگ حل نشده مانده بود كه انباشت زباله‌هاي مسافران، مشكل ساز شد؛ چرا كه هيچ كدام از متوليان تور‌ها به فكر اين نبودند كه رها كردن صد‌ها بطري پلاستيكي نوشابه و ظروف نيم خورده برنج و جوجه كباب چه به روز اين رود زيبا و آرام خواهد آورد.
بر اين تخريب هولناك، مي‌توان يادگاري نوشته‌هاي فراوان بر درو ديوار دره و اثر تاريخي نقش شكار فتحعلي‌شاه را نيز افزود. اما نكته مهم تر، تاثير تخريبي فرهنگ مسافران در برابر خرده فرهنگ بومي منطقه بود تا آن‌جا كه اغلب، رفتار مسافران تازه از راه رسيده مورد اعتراض بوميان قرار گرفت.
كوه دماوند
آتـشفشاني خاموش و نماد امروزي سرزمين ايران (كه پس از انقلاب تا حدود زيادي جايگزين نقش شير و خورشيد شده)؛ اين كوه با ارتفاعي حدود 5671 متر، درحد فاصل آلپ و هيمالايا- قرا قوروم (دو رشته كوه معروف و مورد علاقه‌وردان حرفه‌اي) قرارگرفته است و در ميان 3 قله مخروطي آتشفشاني آسيا (فوجي در كشور ژاپن، دماوند در ايران، آرارات در تركيه ) از اقبال خوبي برخوردار است.
از همين روست كه همه ساله در خواست‌هاي زيادي براي صعود به اين قله از سوي كوه‌نوردان جهان به دفاتر جهانگردي مي‌رسد. از اين 3 قله، گاه با لقب سه خواهر آتشفشاني نيز ياد كرده‌اند و جالب است كه بدانيم اين هر 3 كوه در فرهنگ 3كشور از جايگاهي مقدس و مذهبي نيز برخوردار هستند.
با يك مقايسه ساده مي‌توان دريافت كه براي مثال ژاپني‌ها چه جايگاهي از اين كوه در بين مردم ساخته‌اند؛ مي‌توان گفت كه بيش از پرچم كشور آفتاب تابان، قله فوجي در جهان شناخته شده است. در ايران اما حتي با گذري كوتاه به كوه پايه‌هاي اين قله مي‌توان ديد كه چه به سر اين نماد جغرافيايي - ملي - اسطوره‌اي و اين قله باشكوه آورده‌اند. مي‌توان تخريب دامنه‌هاي اين قله باشكوه را براي برداشت پوكه و همچنين چراي نا بهنگام و بي‌رويه در دامنه‌هاي آن ذكر كرد و تخريب دماوند به دست گردشگران و كوه پيمايان و كوه نوردان كه پراكنش زباله را تا بالاترين نقطه اين كوه نيز رسانده است. حتي يك بار گروهي براي «مبارزه با مواد‌مخدر» (!) اقدام به انهدام گونه منحصر به فرد پاپاوراسه براكتائيوم - به بهانه اينكه از شيره اين گياه مواد‌مخدر تهيه مي‌شود – كردند.
از ديگر عوامل تخريب، لشكركشي‌هاي كوه نوردي توسط ارگان‌ها و نهاد‌ها به‌عنوان «صعود سراسري» است كه باعث شده تا لطمه‌هاي جبران‌ناپذيري به بزرگ‌ترين و پير‌ترين اثر ملي طبيعي اين سرزمين وارد ‌آيد (به‌عنوان نمونه از اين دست، مي‌توان به برنامه صعود يكي از ارگان‌ها و تخريب چندهزار مترمربع از مرتع كنار گوسفند سراي جنوبي براي احداث كمپ و فرودگاه هلي‌كوپتر اشاره كرد. به‌دليل برداشته شدن لايه رويي خاك، آن بخش از مرتع به يك محل تخريب شده و خاك آلود و بد منظره تبديل شده است).
از ديگر معضلات اين كوه، انباشت زباله و نبود توالت سپتيك است. آنچه در بالا ذكر شد، تنها نمونه‌هاي ساده و دم دستي بود. براي آنكه دريابيم با وجود ادعاهاي فراوان از سوي دستگاه‌هاي دولتي و ادعاي مالكيت سايت‌هاي طبيعي، كه اغلب به تداخلات خنده‌آوري نيز منجر شده است، هيچ متولي مستقيمي براي كوه دماوند نداريم.
استان مازندران كه اين كوه را در مالكيت خود مي‌داند، در برابر ساخت و ساز‌هايي در محل گوسفندسراي احسان و بعد از آن، هتل‌سازي‌ در ارتفاع 4هزار مترهيچ گونه توانايي در برخورد با تخريب‌كنندگان زيست محيطي نداشته است.
سازمان‌هاي عريض و طويل محيط زيست، گردشگري، تربيت بدني، صنايع و معادن، اوقاف، منابع طبيعي و... گويا هيچ كدام نگران وضعيت اين كوه نيست. كوهي كه سرفرازانه سر به آسمان مي‌سايد و از آن در متون كتاب‌هاي مقدس و شعر شاعران و ديگر آثار ياد شده است اما هر روز و هر روز از دست متوليان و دوستداران (!) طبيعت ايران رنجور‌تر و فرسوده‌تر مي‌شود و از آن بالا چشم در راه متولي قدرتمندي است تا بلكه داد او را زين بي‌خردان سفله بستاند.(hamshahri)

۱۳۸۷ مهر ۲۱, یکشنبه

یکه تازی پسته آمریکایی در غیاب پسته ایران

پسته

محصول پسته نه چندان مرغوب آمریکایی در حالی وارد بازارهای جهانی می شود که شرایط نا مساعد آب و هوایی، بازار پسته ایران را با مشکل روبرو کرده است. به گزارش برنا به نقل از خبر گزاری رویترز، محصول پسته یکی از عمده ترین اقلام صادراتی ایران پس از نفت است که طی سال گذشته درآمدی بالغ بر یک میلیارد دلار برای ایران به همراه داشته که این امر موجبات اشتغال بیش از 140 هزار کشاورز را در استان کرمان فراهم آورده است. این در حالی است که که سرمای بی سابقه ماه آوریل (اوایل فروردین) ضربه ای کاری به محصول پسته ایران در سال 2008 وارد آورد.
کشاورزان کرمان پیش بینی کرده اند محصول سال جاری، کاهش 75 درصدی نسبت به سال گذشته داشته باشد. در این گزارش آمده است : برداشت ضعیف محصول در سال جاری موجب بالا رفتن قیمت پسته شده است؛ اما این میزان افزایش به هیچ وجه زیان وارد شده به کشاورزان بر اثر کاهش محصول پسته را جبران نمیکند.
کاهش محصول پسته ایران که از شهرت جهانی برخوردار است، و تاکنون رقیبی بی مانند برای پسته آمریکایی بوده، موجب شده که پسته آمریکایی در غیاب رقیب دیرینه خود، راه را برای ورود هر چه بیشتر به بازارهای جهانی باز ببیند.
http://www.aftab-yazd.com/

۱۳۸۷ مهر ۱۶, سه‌شنبه

شاه بلوط هندی



Aescalus hyppocatanea


از خانواده “Hyppocastaneaceae” بوده و نام آن از ریشه کلمه یونانی esca بمعنای خوراک مشتق شده است. موطن اصلی اش یونان و بلغارستان می باشد.
درختانی زیبا با برگهایی پنجه ای مرکّب و گلهای خوشه ای سفید و زیبا هستند؛ این عوامل بهمراه کروی بودن تاج از دلایل مورد توجه قرار گرفتن این درخت سایه افکن توسط باغبانان و دوستداران فضای سبز می تواند قلمداد شود.
دارای میوه هایی بزرگ به رنگ قهوه ای متمایل به قرمز می باشد. که تیغ دار هستند.
گفته می شود در ایران در سالهای اخیر، نهال آن با قیمت 40-30 هزار تومان به فروش می رفته است.
این گیاه شرایط مرطوب و اسیدی را بیشتر می پسندد.

۱۳۸۷ مهر ۱۱, پنجشنبه

کریا

کریا ژاپنیکا
Keria japonica
از خانواده رزاسه (Rosaceae) و بومی چین و ژاپن بوده که از طریق اروپا به ایران وارد شده است.
گلهای آن زرد پرپر و یا کم پر، برگها سبز چمنی زیبا و با دندانه هایی مشخص است و گلهای آن از اواسط بهار ظاهر شده و تا مدتی طولانی دوام می آورد.
این گیاه نیمه خزان کننده بوده و اگر هوا در زمستان مناسب باشد، کمی از برگهایش باقی می ماند.
به کمبود آهن حساس بوده و در این صورت برگها شروع به زرد شدن می کنند ؛ که در برگهای بالایی و جوان شدیدتر است. مسلما ً این کمبود در خاکهای آهکی بیشتر میباشد.
تقسیم به وسیله پاجوش و یا ریشه جوش صورت می گیرد.

سماق آمریکائی

سماق آمریکائی
Rhus typhina

سماق آمریکائی (گل تیفا) از خانواده پسته (Anacardiaceae)، بومی آمریکای شمالی و واریته ای می باشد از گونه اصلی سماقها (Rhus) که سما ق معمولی نیز از آن دسته است.
کلمه “typhina”از”typha” (تیفا) یا گیاه ”لوئی“ (نوعی نی) میآید و علت آن شباهت گل سماق به سنبله آن است. گل آذین آن متراکم خوشه ای و حنایی رنگ است.
ساقه و برگهایش دارای کرکهای مخملی بوده؛ برگها کشیده بزرگ و با بریدگیهای زیاد هستند که دارای زیبایی خاصی در فصل خزان به علت قرمز و حنایی رنگ شدنشان می گردند. همچنین میوه های سرخ آن نیز درخت را زیبا می سازد.
شباهت زیادی به گیاه ”عرعر“ دارد. وجه تمایزشان دراین است که سماق دارای ساقه هایی کرک دار است و شانه ها نیز ریز ترند (در برگ ها) .رنگ پوست نیز معیاری برای سنجش است.
این گیاه دارای ریشه جوش هایی می باشد که در اطراف آن می رویند واز آنها می توان در تکثیرش استفاده نمود.

۱۳۸۷ مهر ۹, سه‌شنبه

کشاورزی و صنعت 2

صنعت و کشاورزی


در ادبيات توسعه اقتصادي، بخش كشاورزي را در مراحل اوليه توسعه، تامين‌كننده سرمايه و نيروي انساني براي شكل‌گيري صنعت مي‌دانند و به صورت طبيعي بخش صنعت پيوندهاي پسين و پيشين با بخش كشاورزي برقرار مي‌كند. يعني كشاورزي در پيوند پيشين با صنعت (Backward Linkage) ماشين‌آلات مورد نياز را دريافت مي‌كند و در پيوند پسين (Forward Linkage) محصولات توليدي خود را به صورت مواداوليه در اختيار صنايع بسته‌بندي، تبديل مواد به محصول و ... قرار مي‌دهد.
هرچه بخش كشاورزي در كشوري گسترده‌تر باشد، رابطه‌هاي فوق بين صنعت و كشاورزي بيشتر مي‌شود و در نتيجه اين دو بخش با يكديگر رشد مي‌كنند و با بهره‌گيري از پتانسيل‌هاي كشور هر دو بخش از رفاهي متعادل برخوردار مي‌شوند. ولي كشور ما به‌رغم آنكه 50 ميليون هكتار زمين قابل كشت دارد و داراي متنوع‌ترين آب‌وهوا براي كشت‌هاي متفاوت در فصول مختلف است، بخش كشاورزي متناسب با صنعت رشد نكرده است. در دهه 1350 شمسي كه درآمدهاي نفت امكان سرمايه‌گذاري گسترده در كشور را فراهم آورد، تحت تاثير نگاه نادرست به پتانسيل‌هاي توسعه در ايران، و البته جاه‌طلبي‌هاي آن دوران صنعت راهي به جز تقويت بخش كشاورزي را در پيش گرفت و به تعبير بانك جهاني، صنايع سنگين، سرمايه‌بر و عموما دولتي در كشور به وجود ‌آمد كه از نظر نويسنده يادداشت هر سه خصيصه با طبيعت جغرافيايي-اقتصادي ايران و پتانسيل‌هاي آن ناسازگار بوده است و در نتيجه پيوند منطقي بين صنعت و كشاورزي در كشور به وجود نيامده است.
در اين وادي، صنايعي در دهه 1350در كشور شكل گرفت كه وابسته به مواداوليه و ماشين‌آلات وارداتي بود، به جاي آنكه بيشتر متكي بر منابع داخلي به خصوص مواداوليه كشاورزي باشد. در مقابل بخش كشاورزي مسوول تامين موادغذايي جامعه به خصوص جامعه شهري آن هم به قيمت ارزان شد.
جدايي دو فرآيند رشد صنعت و كشاورزي در كشور، موجب شد تا كشاورزي رو به فقر رود و صنعت راه رشد خود را در پناه حمايت‌هاي دولت در پيش گيرد. ارزش افزوده صنعت، صنايع بخش دولتي را شكل داد كه عموما حسابرسي شفاف نداشته‌اند (منظور آن‌گونه حسابرسي است كه وضعيت مالي آنان را بدون استفاده از سوبسيدها نشان دهد) و بنابراين با اتكا به حمايت‌هاي مالي و تعرفه‌اي و .... بقاي خود را با ارتزاق از ثروت نفت استمرار بخشيدند.
بخش كشاورزي به عنوان مسوول تامين موادغذايي جمعيت عموما ساكن در شهر، آن هم به قيمت ارزان مجبور گرديد با ارزش افزوده بسيار محدود خو كند و به تدريج سرمايه خود را - سرمايه فيزيكي و نيروي انساني -، مستهلك نمايد و نتيجه اين فرآيند، پس از حدود چهل‌سال، فقر بخش كشاورزي است و روند رو به سرعت تخليه مناطق روستايي را موجب شد.
حمايت دولت از اين دو بخش بسيار متفاوت بوده است. بخش كشاورزي كه به خصوص پس از انقلاب مسوول تامين مواد اساسي غذايي چون گندم نيز بوده است، مجبور شده محصول خود را عموما به كمتر از قيمت‌هاي بين‌المللي در جامعه به فروش رساند. در حالي كه صنعت محصولي همچون خودرو را به بيش از دو برابر قيمت‌هاي بين‌المللي به مردم فروخته است. البته حمايت غيرمنطقي از صنعت موجب ناكارآيي شديد آن بخش نيز گرديده و امكان تحول در آن را محدود كرده است.
مثال توليد پيكان طي چهل سال با همان تكنولوژي و... نمونه فراموش نشدني در اقتصاد صنعتي ايران خواهد ماند.
اگر بخواهيم از ادبيات ماركسيستي استفاده كنيم، بايد اقرار كنيم كه در طي پنجاه سال اخير، به خصوص از اصلاحات ارضي تا به امروز، كشاورزي استثمار شده است و امكان رشد از آن سلب گرديده است و نتيجه اين فرآيند آن است كه جوانان در اين بخش نمي‌مانند و مناطق كشاورزي، به جز چند منطقه با بخش محدود كه محصول صادراتي دارند، روز به روز فقيرتر مي‌شوند. به عبارت ديگر، علاوه بر آنكه بخش كشاورزي به دليل قطع پيوند پسين با صنعت نتوانست به طرف كشت‌هاي سودآور حركت كند، مجبور شده است هزينه تمايل به خودكفايي را در كشور نيز بپردازد.
هزينه نان ارزان را فقط دولت نمي‌پردازد، بلكه كشاورزان بخش عمده‌اي از اين هزينه رامتحمل شده‌اند. كشاورزاني كه مثلا كشت پنبه را از سال‌هاي اوليه انقلاب رها كردند و به كشت گندم روي آوردند، عملا ندانسته، يا شايد دانسته، متحمل زيان‌هايي شده‌اند كه در غير اين صورت مجبور به تحمل آن نبودند، يا كشاورزاني كه در صورت شكل‌گيري مناسب صنايع تكميلي در كشور كه رشد آن در سال‌هاي اخير نيز رو به كاهش بوده است، مي‌توانستند مواد اوليه آن صنعت را توليد كنند، مجبور هستند كه به درآمدهاي بسيار محدود از وضعيت موجود بسنده كنند و به تدريج براي تخليه روستاها يا تحويل آن به بخش‌هاي ساختمان يا صنعت برنامه‌ريزي كنند.
به نظر مي‌رسد، مشكل عمده، ديدگاه نادرست در مورد بخش كشاورزي است. از منظر اقتصادي، بخش كشاورزي ايران يكي از پتانسيل‌هاي مهم كشور است، البته در صورتي كه به درستي مورد بهره‌برداري قرار گيرد. بخش كشاورزي ايران با وجود آنكه توسط بخش خصوصي بهره‌برداري مي‌شود، ناكارآمدترين بخش اقتصادي كشور شده است و آن به دليل سياست‌هايي است كه در طي نيم‌قرن گذشته بر آن حاكم بوده است. اگر بخواهيم از اين پتانسيل عظيم بهره‌برداري كنيم، كه شرايط آن با روند روبه حذف سوبسيدها از كشاورزي در كشورهاي عضو WTO به وجود آمده است، لازم است ديدگاه حاكم بر بخش كشاورزي را تغيير دهيم. بخش كشاورزي بايد به دنبال توليد كالاهاي سودآور باشد و به جاي وابستگي به دولت، به منابع خود اتكا كند و پتانسيل‌هاي خود را كشف كند و راه به كارگيري آن را بياموزد.
اگر كشاورزي به سوي توليد كالاهاي سودآور حركت كند، با افزايش سود قادر مي‌شود در تكنولوژي كاشت–داشت و برداشت سرمايه‌گذاري كند و از اتلاف منابع از جمله آب كه به صورت وسيعي در سطح كشاورزي جريان دارد، جلوگيري نمايد.
وظيفه دولت در اين وادي بسيار مهم خواهد بود. به جاي تكليف نوع كشت به كشاورزان – كه البته به ظاهر از طريق تشويق صورت مي‌گيرد – امكانات دسترسي به بازار براي آنان را فراهم آورد.
جاده مناسب به وجود آورد، زمينه سرمايه‌گذاري در حمل‌ونقل از جمله يخچال‌دار را سازماندهي كند، دسترسي به تكنولوژي توليد را تسهيل كند، ايجاد نظام آموزشي و بيمه مناسب و ... را سامان دهد.
در نهايت ابزار تشويقي براي يكپارچه‌سازي زمين براي كشاورزي به وجود آورد كه عموما در اندازه‌هاي غيراقتصادي هستند و بر اثر اعمال قانون ارث، هر روز كوچك‌تر مي‌شوند و به همين دليل به كارگيري تكنولوژي‌هاي مدرن براي كاهش هزينه و بهبود كيفيت در آنان امكان‌پذير نيست.
اگر در اين مسير حركت كنيم، با افزايش بهره‌وري، حتي خودكفايي در گندم نيز كم‌هزينه‌تر مي‌شود و به جاي آن كه نزديك به نيمي از امكانات كشاورزي – به خصوص زمين – را براي توليد حدود 2ميليارد دلار محصول توليدي گندم صرف كنيم، مي‌توانيم با افزايش توليد در هكتار – حداقل در سطح كشورهاي همسايه – در سطح كشتي بسيار محدودتر، حتي به صادركننده گندم تبديل شويم.
بنابراين از ديدگاه خودكفايي گندم نيز راه را نادرست طي كرده‌ايم.
ايجاد اشتغال بزرگ‌ترين دغدغه كشور است و به نظر مي‌آيد يكي از پتانسيل‌هاي مهم براي جذب اشتغال – يا حداقل جلوگيري از مهاجرت جوانان روستايي – در بخش كشاورزي نهفته است.
به عبارت ديگر با توجه به پتانسيل بزرگي كه با تغيير فضاي كشاورزي در جهان، پيش روي كشورمان قرار گرفته و به دليل حذف تدريجي سوبسيدها در اروپا و ... قيمت كالاهاي كشاورزي در آن كشورها رو به افزايش خواهد بود، ما با استفاده از آن مي‌توانيم امكان به وجود آمده را به حركتي جدي در بخش كشاورزي كشور تبديل كنيم.
اين امر فقط در صورتي قابل تحقق است كه ديدگاه‌ها و سياست‌هاي كشاورزي را تغيير دهيم و با شرايط به وجود آمده در جهان هماهنگ نماييم.
منبع:دنياي اقتصاد 8/3/85

۱۳۸۷ مهر ۱, دوشنبه

بیو تکنولوژی

گلخانه
بیوتکنولوژی ، روش جدیدی برای پرداختن به تکنیک کشت وکار است.
با دست یابی به شیوه های کاربردی فن آوری موجودات زنده می توان محصول بیشتر ، گیاه مقاوم تر وحتی محصول بهتر تولید نمود. دردوهزار سال قبل از میلاد مسیح ، مصری ها جو را تخمیر کرده یا ازانگور سرکه تولید می کردند. آنان به اصول تخمیر پی برده بودند یا درواقع به نوعی بیوتکنولوژی دست یافته بودند. نتیجه ای که گرفته می شود این است که بیوتکنولوژی سابقه ای دیرینه دارد، درواقع تا آنجا که به کشاورزی ارتباط می یابد، واژه بیوتکنولوژی روش جدیدی برای پرداختن به تکنیک کشت وکار است. یعنی با دست یابی به شیوه های کاربردی فن آوری موجودات زنده می توان محصول بیشتر، گیاه مقاوم تروحتی محصول بهتر تولید نمود.
این علم امروزه توانسته است برروی ژن موجودات زنده کاربکند وتغییراتی درجهت هدفهای پیش بینی شده درمواد بدهد، یعنی درواقع درنحوه اطلاعات وراثتی سلولهای زنده دخالت کند وموفق به تولید گونه های جدید وبهتری گردد.

درحدود بیست سال اخیر دو کار بنیادی واصولی درتکنولوژی کشاورزی صورت گرفته است . یکی تکنیک بهره برداری های مختلف ازسلول گیاهی ودیگری استفاده از بافت گیاهی با شیوه های ترکیب جدید ژنها. به بیان دیگر با شیوه کاربردی جدید می توان ضمن جدا کردن سلول یک گیاه، به تنهائی آن را وادار به تکثر نمود و بعدا" به خاک انتقال داد. زیرا امکان کشت سلولی برای همه گیاهان موجود برروی کره زمین عملی است. یکی از نتایج این شیوه صرفه جوئی ازنظر وقت وفضای کشت وکار است. ازطرفی این روش تکثیر گیاهی نتایج بهتری برای هدف تعیین شده به دست می دهد. درواقع یک سانتی مترمکعب ازبافت یا اندام که چندین میلیون سلول مانند هم دارد ، بالقوه می تواند میلیون ها بوته هم خواص با آن گیاه باشد. درواقع این شیوه کار بذر و قلمه را به نحو بهتری انجام می دهد. ضمنا" می توان به خواص وراثتی گیاه پی برد و برای رشد و نمو آن تا مرحله به ثمرآمدن زمان صرف نکرد. به عبارت دیگر این شیوه روشی است که امکان مطالعه بهتر گیاه را درکمترین زمان و با بیشترین ضریب اطمینان به دست می دهد. حتی می توان با جدانمودن دیواره سلولی یک گیاه، چند سلول را از نظر محتوا به هم آمیخت. دریک آزمایشگاه تحقیقاتی به نام ماکس پلانک درآلمان ضمن آزمایشی معلوم شدکه ازمیان چهل و دو هزار بافت سیب زمینی مورد آزمایش فقط 173 بافت یعنی چهار درصد بافت ها دربرابر بیماری قارج سیب زمینی مقاوم بودند، این بافت تکثیر گردید تا درمرحله گیاه کامل به مزرعه انتقال داده شود. نتیجه ای که حاصل آمد این بود که این گونه جدید واقعا" نسبت به قارچ مقاوم است وبه سمپاشی نیازی ندارد . این شیوه دست یابی به گونه های مقاوم فقط درمدت هشت ماه عملی گردید. درصورتیکه در سالهای 1975 تا 1980 ، این کار ازطریق روشهای اصلاح نباتات حد اقل ده تا پانزده سال زمان می طلبید. این کار برای گیاهان دیگر ازجمله نخل روغنی حداقل سی سال زمان نیازدارد. درحال حاضر درکشورهای صنعتی این شیوه بسیار رواج یافته وتحولات شگرفی به وجود آمده ونتایج کارهای چندین ساله محققین به تولید انبوه رسیده است.
درشیوه کشت سلول یا بافت گیاهی درحالی که ساختار ژنتیکی دراصل بدون تغییر می ماند با دخالت درنحوه کار خواص وراثت، ماده ارثی را تغییر می دهند. درواقع حاملهای وراثتی را جدا نموده وداخل گیاه گیرنده کرده و به این ترتیب گیاه جدیدی به دست می آورند .
برای وارد کردن اطلاعات ارثی از میکرو ارگانیسم ها استفاده می کنند. ولی باید دقت کنند از میکرو ارگانیسم هائی استفاده شود که آماده قبول ژن خارجی درساختار سلولی خودباشند، یا به تعبیر دیگر بتوانند ازنظر ژنتیکی به گیرنده قابل انتقال باشند. یکی دیگر از دستاوردهای بیوتکنولوژیکی، آنزیم تکنولوژی است که به آن ((بیو کاتالیزور)) هم می گویند، کابرد آنزیمها طوری است که واکنش شیمیائی درگیاه وجانوررا هزاربرابر سریعتر می نماید.
هم اکنون کاربرد آنزیمها درتولید مواد شیرین کننده عملی شده است.
درانواع پودررختشوئی، غذای کنستانتره دامی ودر تخمیر ها کارهای متنوعی انجام گرفته وتولیدات با کیفیت بسیار بهتری به بازار عرضه می شوند. درواقع کاربرد آنزیم درتولیدات غذائی موجب ایجاد یک صنعت جدید گردیده است.ضمنا" به وسیله همین صنعت پروتئین تولید می شود. این عمل نتیجه ایجاد تغییرات ژنتیک دربعضی از باکتریها است. پروتئینی که به این ترتیب حاصل شده درمبارزه با بیماریهای دامی وانسانی به کاررفته است. یعنی با مصرف این نوع پروتئین بعضی بیماریها به انسان ودام حمله نمی کنند. حتی دانشمندان موفق شده اند به کمک این شیوه پروتئین مصنوعی نیز تولید نمایند. کمسیون جهانی طرفداران توسعه دانش بیوتکنولوژی براین عقیده اند که افق دید این عمل بسیار وسیع تر ازگذشته بوده واهداف والائی چون رفع مشکلات سلامتی ، تغذیه ، محیط زیست و نیز مواد اولیه را بسیار سریع تر از شیوه های سنتی گذشته تامین خواهند نمود. معمولا" تولیدات سالم تر، فشار کمتری بر محیط زیست وارد می کند. این مواد نیاز به انرژی کمتری دارند و دست آخر اینکه مواد حاصل ازبیو تکتولوژی مضربه حال طبیعت نیست. ازطرف دیگر میکرو ارگانیسم ها قادرهستند از مواد آلی با قیمانده درشهرها ومزارع وآبهای آلوده درکشاورزی مواد الکلی وپروتئین به دست دهند.

بالا رفتن قیمت محصولات کشاورزی

ذرت
افزايش تقاضا براي سوختهاي زيستي قيمت جهاني محصولات اساسي كشاورزي را افزايش مي‌دهد.
به گزارش ايانا و به نقل از فائو- طبق آخرين گزارش سازمان خواربار و كشاورزي ملل متحد از وضعيت جهاني غلات، ني‌شكر و دانه‌هاي روغني، افزايش تقاضا براي سوختهاي بيولوژيكي تغييرات اساسي در بازار جهاني محصولات اساسي كشاورزي ايجاد مي‌كند.
بنابراين گزارش، افزايش مصرف غلات، ني‌شكر، دانه‌هاي روغني و روغنهاي نباتي در كارخانه‌هاي اتانول و بيوديزل منجر به كاهش ذخيره جهاني اين محصولا و افزايش قيمت آنها در ده سال آتي شده است.
عوامل ديگري شامل خشكسالي در مزارع گندم و كاهش يارانه‌هاي صادراتي باعث نگراني كشورهاي واردكننده مواد غذايي و همچنين جوامع فقير روستايي شده است.
براساس اين گزارش، پيش‌بيني شده است در ايالات متحده طي سالهاي 2016- 2006 توليد اتانول از ذرت دو برابر شود.
در اتحاديه اروپا استفاده از دانه‌هاي روغني براي بيوديزل از 10 ميليون تن در سال جاري به 21 ميليون تن در سال 2016 خواهد رسيد.
بنابر اين گزارش در برزيل توليد سالانه اتانول از 21 ميليارد ليتر به 44 ميليارد ليتر مي‌رسد و در چين توليد اتانول از 2 ميليارد ليتر به 8/3 ميليارد ليتر در سال 2016 خواهد رسيد.
گفتني است، افزايش قيمت محصولات اساسي كشاورزي به طور غيرمستقيم باعث افزايش قيمت خوراك دام و گراني محصولات دامي مي‌شود.
http://eghtesadk86b.blogfa.com/post-6.aspx

۱۳۸۷ شهریور ۲۵, دوشنبه

ارغوان

ارغوان در بهار Cercis ciliguastrum

در جنوب اروپا مخصوصاً در جنوب انگلستان می روید.
از تیره بقولات (لگومینوز) یا (Fabaceae) بوده و از خانواده cesalpiaceae و از جنس سرسیس می باشد. دارای گلهایی به رنگ ارغوانی (شبیه گل لوبیا یا باقلا) است.. گلها قبل از ظاهر شدن برگ ظاهر شده و در دسته های دو تا شش تایی مجتمع و به درخت بدون برگ منظره جالبی می دهند.
با توجه به شکل کروی و کلیوی شکل برگها کاملا متمایز و قابل تشخیص در میان سایر درختان میباشد. درخت چندان بلندی نیست، در حدود 10 متر ارتفاع دارد. پوست کمی شکافدار آن مایل به قرمز است که بعدها صورتی مایل به خاکستری می شود و تاجی کوتاه و نا منظم دارد. چوبش دارای انعطاف زیادی بوده وبرای سبد بافی و... مستعمل بوده است.
در فصل خزان با غلافهای باقی مانده روی شاخه هایش مخصوصا ً درزیر برف ، در فضای سبز نیز جلب توجه می کند.

۱۳۸۷ شهریور ۲۰, چهارشنبه

مهمترین تصمیم زیست محیطی 50 سال اخیر

محیط زیست
مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام برای رفع تصرف اراضی طبیعی
روزنامه همشهری-گروه محیط زیست: مجمع تشخیص مصلحت نظام قانونی را تصویب کرد که کارشناسان از آن به عنوان مهمترین اقدام برای حفظ محیط زیست در 50 سال گذشته نام می برند.
بر اساس این مصوبه همه اراضی طبیعی تصرف شده قبل و بعد از سال 1365 تحت هر عنوانی که واگذار یا تصرف شده باشند حتی آنها که از سالها پیش تحت عنوان تعاونی های مسکن مورد ساخت وساز قرار گرفته اند به وضعیت سابق باز گردانده می شوند. این مصوبه اخیرا برای اجرا به دستگاه های ذی ربط ابلاغ شده است.
محمد باقر صدوق، مدیر کل محیط زیست استان طهران با اشاره به اینکه اجرای اصلاحیه ماده 33 قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها و مراتع و شیوه نامه آن خط بطلانی بر ترک تازی ها در در مناطق تحت حفاظت و پناه گاه های حیاط وحش می کشد، گفت : سالهاست که محیط زیست هشدار می دهد مناطق تحت مدیریت محیط زیست و گستره حیاط وحش نیاز بیش از هر چیزی نیاز به امنیت دارد؛ اما متأسفانه مدتهاست نه تنها امنیت از این فضاها گرفته شده است که فعالیت های انسانی و اجرای طرح های مختلف عمرانی روز به روز کاربری این فضاها را تغییر داده و باعث تنش و استرس در این مناطق می شود.
بر این اساس این اصلاحیه می تواند می تواند پس از سالها کشمکش میان طرفداران محیط زیست و کسانی که بر طبل توسعه ناپایدار می کوبند، عملکرد واقعی پناهگاه ها و مناطق تحت حفاظت را به آن بازگرداند ومانع از روند شتابناک تخریب طبیعت شود. وی گفت: طی سه دهه گذشته بیشتر زیستگاه های کشور به دلیل فهالیت ها و دخالت های غیر مسئولانه دچار تخریب و برای حیات وحش ناامن شده که نتیجه آن کاهش گونه های جانوری در این مناطق بوده است.
استان طهران نیز به دلیل داشتن تنوع اقلیمی خاص و شرایط اکولوژی دارای زیستگاه های بسیار با ارزشی بوده است که متأسفانه به دلیل توسعهنا متوازن و دخل و تصرفات عدیده توسط دستگاه های مختلف و مراکز نظامی این زیستگاه ها از هم گسیخته و به صورت جزیره ای در آمده است که از نظر کیفی و کمی آثار بسیار نا مطلوبی بر جمعیت حیاط وحش استان داشته است؛ همچنان که دیگر مناطق تحت مدیریت سازمان محیط زیست از این تخریب ها مصون نمانده اند به خصوص مناطقی که در نزدیکی شهرها یا در مسیر انتقال نیرو، نفت و گاز و احداث انواع راهها و سدها قرار داشته اند به شدت آسیب دیده اند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا اراضی و زمین هایی که وزرای وقت با استفاده از اختیارات خود واگذار کرده و دستور انتقال سند آنها را نیز داده اند مشمول این قانون می شوند؟ گفت: این موضوع در قانون دیده شده وقانون گذار برای ابطال و استرداد این اراضی استثنائی قائل نشده است.
وی با تاکید بر این که باید بستر لازم برای اجرای این قانون فراهم شود تا احدی نتواند با دور زدن قانون مانع از اجرای آن شود، افزود: نگرانی که وجود دارد اینکه در این میان افرادی تلاش خواهند کرد راهی برای فرار از قانون پیدا کنند، از این رو انتظار می رود با حمایت نهاد های قضایی راه فرار برای متجاوزان به عرصه های طبیعی باقی نماند. صدوق زمین خواری و تجاوز به عرصه های طبیعی و محیط زیست را یکی از مشکلات اساسی طهران دانست و گفت : با توجه به به ارزش افزوده زمین هیچ شهر و استان دیگری به اندازه طهران زمین خواری مصداق ندارد؛ به طوری که سازمان محیط زیست ناگزیر تمام کارهای خود را رها کرده و درگیر مقابله با این پدیده است.این در حالی است که که اداره کل پاسخگوی نیازهای استان نیست و نیاز به ارتقای سطح دارد. با این همه مسئولان سازمان کمتر به طهران می پردازند؛ در نتیجه در مقایسه با مشکلات متعدد این استان اعتبارت این استان از محروم ترین استان ها هم کمتر است.
http://www.hamshahrionline.ir/

۱۳۸۷ شهریور ۱۸, دوشنبه

فناوری نانو

فناوری نانو در کشاورزی

ضرورت بکارگيری فناوری نانو در علوم کشاورزی و صنايع غذایی:

طبق آخرين گزارش سازمان ملل متحد ، حدود 800 میلیون نفر از جمعيت جهان دچار فقر غذايی هستند ، شمار افراد قرار گرفته در زير خط فقر (از نظر تامین انرژی مورد نياز روزانه ی بدن) روز به روز در حال افزايش است.


جديد ترين پيش بینی ها حاکی از آن است که اين آمار تا سال 2020 ميلادی به رقمی بالغ بر یک میليارد نفر خواهد رسيد و اين بدان معنا ست که حفظ نوع بشر در بلند مدت و نجات خيل عظيم انسان ها از خطر گرسنگی ، نيازمند توجه ويژه ی متخصصان و سياست مداران امروز جهان به توسعه ی پایدار و همه جانبه ی صنعت کشاورزی است.


همان طور که می دانيد ورود نسل اول فناوری ها به عرصه ی کشاورزی ، در چند دهه ی گذشته منجر به وقوع انقلاب سبز و گذر از کشاورزی سنتی به کشاورزی صنعتی گرديد ، در اين دوره افزايش چشمگيری در کيفيت و کميت محصولات کشاورزی صورت گرفت که البته در کنار آن استفاده ی بی رويه از منابع مشکلاتی را نيز در پی داشت.


اکنون با گذشت سالها از وقوع انقلاب سبز و کاهش مجدد نسبت رشد توليدات کشاورزی به جمعيت جهان ، لزوم به کارگيری فناوری های جديد در صنعت کشاورزی پیش از هر زمان ديگری آشکار است.


در اين بين فناوری نانو به عنوان يک فناوری بین رشته ای و پيشتاز رفع مشکلات و کمبود ها در بسیاری از عرصه های علمی و صنعتی ، به خوبی جايگاه خود را در علوم کشاورزی و صنايع وابسته آن به اثبات رسانيده است. فناوری نانو کاربرد های وسيعی در همه مراحل توليد ، فراوری ، نگهداری ، بسته بندی و انتقال توليدات کشاورزی دارد.


ورود فناوری نانو به صنعت کشاورزی و صنايع غذایی متضمن افزايش ميزان توليدات و کيفيت آن ها ، در کنار حفظ محيط زيست و منابع کره ی زمين می باشد.


در ادامه نگاهی دقيق تر به کاربرد های گسترده ی فناوری نانو در هريک از زير شاخه های صنعت کشاورزی داريم.


کاربردهای نانو در زراعت :
) کشاورزی دقيق- خاص مکانی)
بطور كلی كشاورزی‌ دقيق يك نوع نگرش جديد در مديريت مزرعه است. امروزه با استفاده از نانو سنسورها مشخص می شود كه هر قسمت كوچك از مزرعه به چه ميزان عناصر غذائی و سم نياز دارد و بدين وسيله از آلودگی‌ محيط زيست جلوگيری‌کرده ، سلامت محصولات و افزايش بازده اقتصادی‌ راممكن می سازد.


نانو سنسور ها می توانند با کنترل دقيق وگزارش دهی به موقع نياز های گياهان به مرکز پردازش اطلاعات سيستم را در نگهداری محصولات ياری نمايد.


- ايجاد گلخانه‌هاي كم‌هزينه‌تر با هدف صرفه‌جويي در مصرف انرژي و دوام بيشتر در برابر رطوبت


ساختارهاي نانويي مي توانند گلخانه هايي در حجم كم اما انبوه پديد آورند كه تقريباً با اندازه ای برابر 10 درصد كل مزارع زير كشت در حال حاضر ، مي توانند جمعيت كنوني جهان را تغذيه نمايند. در اين صورت ميليونها هكتار از زمين هاي كشاورزي به محيط هاي طبيعي براي سكونت حيوانات در سراسر جهان باز گردانده مي شوند .

کاربردهای نانو در اصلاح نباتات :


انتقال ژن های مورد نظر به سلول های گياهی با استفاده از نانومواد
در اين روش از سامانه ی رسانش نانوذرات طلای پوشيده با DNA يا RNA بداخل سلول استفاده می شود.
ساخت ابزارهاي جديد براي بيولوژي سلولي و مولكولي
اين ابزار ها جهت تعيين مولكول‌هاي خاص ، شناسايي و جداسازی آن ها استفاده می شوند و کاربری بسياری دارند که از این بين می توان به موارد زير اشاره کرد ؛
تكنولوژي و علم توليد مثل ، اصلاح نژاد حيوانات و گياهان ، تبديل ضايعات به انرژي و محصولات جانبي مفيد و علم و تكنولوژي كودسازي
- اصلاح بذور به شيوه اتمی

کاربردهای نانو در توليد سموم و کود های موثر و کم خطر :
ذرات سموم کشاورزی به وسیله عواملی از قبیل باد ، وارد هوا شده و با ورود به سیستم تنفسی انسان ، آن را در معرض انواع بیماری های استنشاقی قرار می دهد ، تحولات نانوفناوری ، با افزایش میزان سوددهی و کاهش عوارض سموم کشاورزی ، معضلات ناشی از این سموم را رفع می کند و آنها را به محصولاتی کاملاً مفید تبدیل می کند.


- توليد سموم و كودهاي شيميایي با استفاده از نانوذرات و نانوكپسول ها
اين نسل از سموم و کود ها قابليت رهايش كنترل شده يا تاخيري ، جذب و تاثيرگذاري بيشتر و سازگاری با محيط زيست را دارا هستند.
تولید كريستالهاي نانویی جهت افزایش كارايي استفاده از آفت‌كش‌ها
استفاده از كريستالهاي نانویی امکان كاربرد آفت‌كش‌ها با دُز هاي كمتر را فراهم می آورد و اين یعنی به حداقل رساندن ورود این ترکيبات خطرناک به طبيعت.


-توليد نانوکودها (Nanofertilizers)
اين ترکيبات نانويی به سرعت و به صورت کامل جذب گياه شده و به خوبی نيازها و کمبود های غذايی آن را مرتفع می سازد.


کاربردهای نانو در گیاه پزشکی :


- کنترل فعاليت های اجزای سلولی گياهان بدون آسيب رسانی به آنها


شيوه های کنونی برای بررسی سلول ها بسيار ابتدايی است و دانشمندان برای شناخت آنچه که در سلول اتفاق می افتد ناگريزند سلول ها را از هم بشکافند و در اين حال بسياری از اطلاعات مهم مربوط به سيالهای درون سلول یا ارگانهای موجود در آن از بين می رود. پيشرفت های نانوفناوری بطور خاص مطالعات بنيادی زيست شناسی را تقويت خواهد کرد.


محققان اميدوارند در آينده ای نه چندان دور با استفاده از نانوفناوری موفق شوند فعالیت اجزای هر سلول را تحت کنترل خود در آورند.
هم اکنون گام های بلندی در اين زمینه برداشته شده ، به عنوان نمونه دانشمندان میتوانند فعالیت پروتئین ها و مولکول D.N.A را در درون سلول کنترل کنند.


به کمک نانوفناوری روش جدیدی برای بررسی بیان ژن و آنالیز mR.N.A سلولهای زنده بدون مرگ یا تخریب آنها با استفاده از میکروسکوب نیروی اتمی AFM ارائه شده است.


- حسگرهاي هوشمند و سيستم‌هاي حمل هوشمند
به منظور رديابي و مبارزه ی سريع و مفيد با ويروس‌ها و ساير عوامل بيماریزا گياهي به کار می روند.


- تيمار مولكولي بيماريها، رديابي سريع بيماريها، افزايش توانمندي گياهان براي جذب مواد مورد نياز
کاربردهای نانو در تصفيه ی آب و ادوات آبياری:


- نمک زدایی و تصفیه ی اقتصادی تر آبها جهت شرب و کشاورزی
سازمان ملل پیش بینی کرده که در سال 2025 ميلادی ، 48 کشور جهان (معادل 32% جمعیت جهان) دچار کمبود آب آشامیدنی و کشاورزی می شوند، تخلیص و نمک زدایی آب به کمک نانوفناوری از زمینه های مورد توجه در دفاع پیشگیرانه و امنیت زیست محیطی است.


سامانه های نانويی طراحی شده می توانند آب دریا را با صرف انرژی 10 برابر کمتر از دستگاه اسمز معکوس، و 100 برابر کمتر از دستگاه تقطیر،نمک زدایی کنند.


استقاده از نانو ذرات و نانوفیلترها امکان تصفیه و بهسازی آب را با سرعت و دقت بیشتر فراهم می کند همچنين استفاده از نانو فیلترها در حذف آلودگیهای میکروبی آب (Bioremediation) کاربری گسترده ای دارد.


- بي خطر ساختن مواد آلاينده آب و خاک و قابليت بازيافت آنها


- ساخت سوپر جاذبهاي آب از پليمرها و مواد کامپوزيت
اين مواد به منظور ذخيره و حفظ رطوبت بيشتر در خاک طراحی گرديده اند و استفاده از آنها به ويژه در مناطق خشک و کم آب در افزايش ميزان عملکرد بسيار مفيد خواهد بود.


- ساخت مواد پوششي جديد و کارا براي پوشش درون لوله هاي فلزي
این مواد پوششی به منظور جلوگيري از خوردگي ناشي از سيالات و کاهش زبري جداره لوله ها به کار می روند.


- بکار گيري پليمرهاو مواد کامپوزيت براي توليد انواع قطره چکان
قطره چکان هاي ساخته شده با اين مواد قابليت تنظيم دقيق فشار آب را دارند همچنين به واسطه ی نوع مواد اولیه ی مورد استفاده اين قطره چکان ها نسبت به نفوذ ريشه گياه مقاوم هستند.


کاربرد های فناوری نانو در علوم کشاورزی و صنايع غذایی ، به کاربری نانو در حوزه های خاکشناسی ، ماشين آلات کشاورزي ، صنايع غذايي ، علوم دامی و شاخه ی مهم و پر اهميت ذخیره سازی و انتقال توليدات کشاورزی و صنايع غذایی نیز به اثبات رسیده که مبحث خاص خود را می طلبد .

۱۳۸۷ شهریور ۱۷, یکشنبه

کشاورزی و صنعت


صنعت و کشاورزی

رويكرد كشاورزي به مكانيزاسيون بايد علمي باشد و نقش ماشين در مكانيزاسيون با نقش انسان متخصص جايگزين شود.

دكتر كمال‌الدين جزايري ـ عضو هيات علمي دانشگاه چمران اهواز ـ در گفت‌وگو با خبرنگار كشاورزي ايسنا، افزود: در شرايط كنوني كشور، صنعتي شدن فقط با رشد بخش كشاورزي امكانپذير است؛ هم‌چنين با ايجاد امنيت غذايي در ساير حوزه‌هاي اقتصادي، اجتماعي و سياسي امنيت ايجاد مي‌شود و رشد صنعتي در چنين شرايطي امكانپذير است.

وي با اشاره به اين كه در ايران برداشت از تكنولوژي، مكانيزاسيون و صنعتي شدن در كشاورزان سنتي به ابزار و ماشين‌آلات كشاورزي به خصوص تراكتور ختم مي‌شود، گفت: به علت كمبود سرمايه، اراضي كوچك يا پراكنده و يا نبود دانش لازم پيشرفت تكنولوژي در اكثر مواقع محقق نمي‌شود.

عضو هيات علمي دانشگاه چمران اهواز معتقد است كه مكانيزاسيون، گسترش به كارگيري علم در حوزه كشاورزي و تغيير گسترش فرهنگ تكنولوژي در كشاورزي يا مديريت‌هاي سنتي با مديريت علمي است كه در چنين شرايطي توسعه انسان محور با مديريت علمي، جايگزين توسعه كشاورزي بر مبناي ماشين و ابزار مي‌شود و علم در بخش كشاورزي توسط متخصصان به طور عملي اجرا مي‌شود.


با ورود اولين تراكتور به ايران مكانيزاسيون عملا مطرح شد

او با بيان اين كه با ورود اولين تراكتور به ايران مكانيزاسيون عملا مطرح شد، افزود: در دهه 60 تا 70 توجه بيش‌تر مسوولان به دليل مزايا به مكانيزاسيون در كشاورزي جلب شد ولي در برنامه 5 ساله اول نقش مكانيزاسيون كم رنگ ديده شده بود. در برنامه 5 ساله دوم تكيه بيش‌تر بر تامين نهاده‌هاي كشاورزي بود و ضريب مكانيزاسيون به عنوان يك شاخص كمي نشان دهنده پيشرفت مكانيزاسيون كشور مطرح شد؛ در برنامه 5 ساله سوم يك گام جلوتر رفت و بالارفتن عملكرد در واحد سطح با در نظر گرفتن مسايل فني و ماشين به عنوان يك نهاده مطرح شد كه تحقق اهداف اين دوره فقط 9/17 درصد بود و ضريب مكانيزاسيون در طي سه برنامه قبلي بين نيم تا 7/0 در نوسان بود.

جزايري با اشاره به در نظر گرفتن ضريب 18/1 مكانيزاسيون به عنوان يكي از اهداف برنامه چهارم توسعه گفت: مكانيزاسيون دامپروري كه يكي از اميدهاي آينده كشور براي توسعه و تامين نيازهاي اوليه زندگي است ناديده گرفته شده است. در حال حاضر هم مراكز علمي و هم بخش‌هاي اجرايي روي زراعت تمركز كردند كه در اين زمينه به وفور كار شده اما ظرفيت بالاي توسعه مكانيزاسيون كشور بايستي عمدتا در جهت مكانيزاسيون دامپروري، باغباني و صنايع غذايي باشد.


بالابردن ضريب مكانيزاسيون راه‌حل مناسبي نيست

وي با بيان اهداف كيفي و كمي پيش‌بيني شده در برنامه چهارم در بخش مكانيزاسيون گفت: در برنامه چهارم از به كارگيري علم و مديريت و انسان مداري ذكري نشده و بيش‌تر به ماشين به عنوان ابزار مديريت مزرعه تكيه شده است؛ هم‌چنين ضريب 18/1 پيش‌بيني شده به علت فراهم نبودن پيش زمينه‌هاي ديگر نمي‌تواند شاخص خوبي براي ارزيابي وضعيت مكانيزاسيون كشور باشد و فقط نشان دهنده ميزان توان موجود در سطح مزارع كشور است.

عضو هيات علمي دانشگاه چمران اهواز با بيان اين كه بالابردن ضريب مكانيزاسيون راه‌حل مناسبي در كشور نيست تصريح كرد: ضريب مكانيزاسيون تنها يك شاخص كمي است و بايد شاخص‌هاي كيفي نيز همزمان با شاخص كمي افزايش يابد.


مقايسه ايران با ديگر كشورها

به عقيده اين مدرس دانشگاه تنها كمبود ابزار و ماشين در بخش كشاورزي از مشكلات اين بخس نيست بلكه نهاده‌هاي ديگر از جمله نبود كودهاي شيميايي مناسب دركشور از معضلات بخش كشاورزي محسوب مي‌شود.

او اظهار كرد: در كشورهاي غربي توسعه و افزايش ماشين‌آلات به عنوان يك نهاده توليد تا سال 1993 مسير صعودي داشته و پس از آن نيز سير نزولي طي كرده است و نياز به كارگر نيز كم‌تر شده و افزايش توليد با وجود كاهش روند صعودي كود و ماشين كماكان رشد افزايشي داشته است كه در ايران نيز بايد مديريت علمي حاكم شود زيرا با استفاده از روش‌هاي بهتر مي‌توان ديدگاه‌هاي مربوط به كود و ماشين را تغيير داد.

جزايري كاهش عرضه غذا در جهان توسط توليدكنندگان اصلي به كشورهاي جهان سوم را ابزاري براي كنترل اقتصادي و سياسي اين كشورها دانست و افزايش تقاضا براي غذا به دليل افزايش جمعيت را خطر بالقوه‌اي براي كشورهاي در حال توسعه از جمله ايران عنوان و اظهار كرد: دفع اين خطر و حفظ استقلال با افزايش توليد، گسترش زمين‌هاي قابل كشت و بهره‌برداري از تكنولوژي‌هاي مناسب تا زمان رسيدن به خودكفايي محصولات كشاورزي ممكن است كه اين امر نيز زماني دركشور منفعت دارد كه با توان داخلي و بدون وابستگي به كشورهاي بيگانه صورت گيرد.


راهكارهاي رسيدن به هدف‌هاي برنامه چهارم

اين استاد دانشگاه توجه به مفهوم درست مكانيزاسيون به عنوان كاربرد علم در كشاورزي به جاي به كارگيري ماشين و تغيير نگرش از مديريت مزرعه به مديريت علمي، تلاش در جهت تامين پيشرفت‌هاي اقتصادي و اجتماعي و ... مكانيزاسيون از قبيل يكپارچه‌سازي و ايجاد زمينه براي اشتغال كشاورز و كارگر مازاد پس از آزادشدن از حوزه مكانيزاسيون، استفاده از نهاده‌هاي مختلف توليد با توجه به شرايط كشور از قبيل كنترل مصرف كود، استفاده درست و بهينه از ماشين‌ها متناسب با سطح دانش كشاورز و كارآيي آن در مناطق مختلف و متناسب با ابعاد زمين، افزايش سطح علمي مديران موسسات اجرايي و كشاورزان دست‌اندركار، افزايش راندمان آبياري جهت افزايش سطح زير كشت كشور، افزايش توليدات زارعي، باغي و دامپروري از طريق اعمال مديريت علمي، تحقيق و تجربه بومي‌سازي نظام‌هاي مختلف بهره‌برداري در مناطق مختلف و بررسي كشت و صنعت ‌ها جهت امكان تغيير ساختار متناسب با نياز منطقه، ايجاد مراكز تحقيقي براي بررسي روش‌هاي نوين كشاورزي و كاربردي كردن آن‌ها در صورت تطبيق با شرايط مختلف كشور، واگذاري بخش پژوهشي‌ـ تحقيقي نهادهاي اجرايي به دانشگاه‌ها و در كنار آن ايجاد كانون مشاوره دانشگاهي و كمك گرفتن از بخش علمي دانشگاه‌ها جهت همفكري با مديران اجرايي، ادامه روند مكانيزاسيون در قطعات كوچك بدون توسل اجباري به بزرگ كردن و يكپارچه كردن مزرعه را به عنوان راه‌هاي رسيدن به اهداف برنامه چهارم عنوان كرد.

او تصريح كرد: در مواردي كه كشت و صنعت‌ها راندمان دارند به جاي فروش آن‌ها ساختارهايشان را تغيير دهيم و به كار برگردانيم و توسعه مكانيزاسيون را به دليل كوچك و يكپارچه نبودن اراضي متوقف نكنيم؛ هم‌چنين بخش صنعت را موظف كنيم تا رسيدن به مرحله خودكفايي در محصولات كشاورزي كشور عمده توان خود را براي ساخت نيازهاي صنعتي بخش كشاورزي صرف كند و به همان ميزان توجهي كه به ساخت و رونق خودروسازي دارد به بخش كشاورزي منتقل كند. بخش مكانيزاسيون ما را نيازمند به بيگانه مي‌كند و براي پيشرفت آن بايد ابتدا صنعت مكانيزاسيون ايجاد شود و از نيازمند شدن كشور به ادوات و ماشين‌آلات كشاورزي جلوگيري شود.

لینک مطلب:


۱۳۸۷ مرداد ۱۸, جمعه

شیمی سبز می شود

حفاظت از محیط زیست
شیمی سبز می شود


فرآیندهای جدید در آزمایشگاه ها می تواند از ایجاد آلاینده های صنعتی جلوگیری کند، و محصولات جدیدی که دوستدار محیط زیست هستند تولید کنند. این فن آوری رو به رشد، استفاده از مواد خطرناک در طراحی و تولید را به حداقل می رساند؛ بنابراین، روشی اساسا متفاوت برای کاهش آلودگی عرضه می کند.

شرول پلرینشرول پلرین برای دفتر برنامه های اطلاعات بین المللی وزارت امور خارجه ایالات متحده مقالات علمی می نویسد:
اصطلاح شیمی سبز در رابطه با طراحی محصولات و فرآیندهای شیمیایی است که تولید و استفاده از مواد خطرناک را کاهش داده یا کاملا از بین می برد. این روش در ایالات متحده با تصویب قانون جلوگیری از آلودگی در سال 1990 آغاز شد. این قانون پایه گذار سیاست های دولتی ایالات متحده برای کاهش یا جلوگیری از آلودگی در منشاء آن، هر کجا که امکان پذیر باشد، بود.این قانون همچنین راهی برای اجرای اقداماتی فراتر از آن چه توسط برنامه های سازمان محافظت از محیط زیست (EPA) ایالات متحده انجام می شود، و برنامه ریزی استراتژی های خلاقانه برای محافظت از سلامتی انسان ها و محیط زیست فراهم کرد. طبق این قانون، کاهش آلودگی در منشاء " اساسا متفاوت و مطلوب تر از مدیریت زباله و کنترل آلودگی است."پس از تصویب این قانون، اداره جلوگیری از آلودگی و مواد سمی آژانس محافظت از محیط زیست (OPPT) ایده ایجاد یا بهبود محصولات و فرآیندهای شیمیایی جهت کاهش خطرات آنها را در دست بررسی قرار داد.

در سال 1991، OPPT یک برنامه آزمایشی را آغاز کرد. طبق این برنامه، برای اولین بار، کمک مالی به پروژه های تحقیقاتی مربوط به جلوگیری از آلودگی در تولید مصنوعات شیمیایی عرضه شد. از آن زمان تا کنون، برنامه شیمی سبز سازمان محافظت از محیط زیست (تارنمای آن به زبان انگلیسی: http://www.epa.gov/greenchemistry) با دانشگاه ها، صنایع، دیگر آژانس های دولتی، و سازمان های غیر دولتی همکاری نزدیکی برای جلوگیری از آلودگی از طریق اجرای شیمی سبز ایجاد کرده است.


طرز کار شیمی سبزکارخانجات شیمیایی محل تولید مواد ارزشمند بسیار زیادی هستند. این مواد شامل آنتی بیوتیک ها و داروهای دیگر، مواد پلاستیکی، بنزین و مواد سوختی دیگر، مواد کشاورزی شیمیایی مانند کودها و سم های شیمیایی، پارچه های نایلونی، ابریشم مصنوعی و پلی استرها می باشد. این تولیدات با ارزش هستند ولی برخی از مواد و فرآیندهای شیمیایی ای که برای ساخت آنها استفاده می شود به محیط زیست و سلامت انسان ها صدمه می زند. هدف شیمی سبز این است که آلودگی را از طریق جلوگیری از ایجاد آن، در وهله اول، کاهش دهد.
طبق اصول این رشته، در طراحی یک واکنش شیمیایی، شیمیدان ها پیش از استفاده از یک ماده شیمیایی یا تولید محصولات مرتبط با آن توجه زیادی به دانشی که در مورد خطرات احتمالییک ماده شیمیایی برای سلامتی انسان و محیط زیست داریم، می کنند. به بیان دیگر، آنها خطری را که یکی از خواص ماده ایجاد می کند، که می بایست علاوه بر دیگر خواص شیمیایی و فیزیکی ماده مورد توجه قرار گیرد، را مورد بررسی قرار می دهند، و موادی را انتخاب می کنند که این خطر را به حداقل رساند.

در کتاب سال 1998، شیمی سبز: نظریه و عمل (نشر دانشگاه آکسفورد) (1)، پل اناستاس و جان وارنر 12 اصل ارائه کردند که روش های به اجرا گذاشتن شیمی سبز را در اختیار شیمیدان ها قرار می دهد. چهار اصل از این اصول در زیر آمده است.
1. با در نظر گرفتن بی خطر بودن کار را شروع کنید: واکنش هایی را که از مواد بی خطر برای تولید محصول مورد نیاز استفاده می کنند، مورد توجه قرار دهید.این روش باعث به حداقل رسانیدن خطر به کارگران کارخانه به هنگامی که با این مواد سروکار دارند می شود و از انتشار اتفاقی مواد شیمیایی خطرناک از راه نشت یا انفجار جلوگیری می کند.

برای مثال، این اصل در روش جدیدی که جهت تولید یک ماده مهم شیمیایی صنعتی، اسید آدیپیک، استفاده می شود، به کار گرفته شده است.نزدیک به 2 میلیارد کیلوگرم اسید آدیپیک در سال برای ساخت نایلون، پلی یورتن، مواد روغنی و گریس، و نرم کننده ها مورد نیاز است. در روش متداول ساخت اسید آدیپیک از بنزن، که می تواند باعث سرطان شود، به عنوان ماده راه انداز واکنش استفاده می شود. در پروسه ای که جدیدا ایجاد شده، که از باکتری هایی که از نظر ژنتیکی تغییر یافته اند – به نام کاتالیزورهای حیاتی – استفاده می شود، قند ساده گلوکز جانشین بنزن شده است.

راه اندازی واکنش با ماده بی خطری مانند گلوکز برای ساخت اسید آدیپیک یعنی این که، اگر استفاده از فرآیندهای مشابه این فرآیند گسترش یابد، می توان از به کار بردن مقادیر بسیار زیاد مواد شیمیایی خطرناک اجتناب کرد.

2. از منابع تجدید شدنی استفاده شود: تاکید بیشتری بر به کار بردن مواد راه انداز تجدید شدنی، مانند موادی که از گیاهان رستنی به دست می آیند، به جای استفاده از موادی چون نفت خام و گاز طبیعی، شود.گلوکزی که در مثال فوق به عنوان ماده راه انداز ذکر شد می تواند از نشاسته ذرت یا سلولزی که در گیاهان وجود دارد، به دست آید. حتی از چوب، ساقه، و برگ های ریخته شده ذرت نیز می توان گلوکز به دست آورد. در یک مثال دیگر، می توان از نشاسته ذرت برای تولید گلوله های کوچک پفی مخصوص بسته بندی کالا استفاده کرد. این گلوله های کوچک پفی می توانند جایگزین مواد بسته بندی پلاستیکی ای شوند که از مواد شیمیایی مشتق شده از نفت خام به دست می آیند.

3. حلال های بی خطرتر پیدا کنید: استفاده از حلال های سمی برای حل کردن موادی که در واکنش شیمیایی به کار برده می شوند، را حذف کنید. حلال ها مواد شیمیایی هستند که مواد دیگر را در خود حل می کنند. بسیاری از حلال ها که در مقادیر زیاد در صنعت به کار برده می شوند برای سلامت انسان مضر هستند یا می توانند خطرات دیگری مانند آتش سوزی و انفجار به وجود آورند. حلال هایی که به طور گسترده استفاده می شوند و برای سلامت انسان مضر باشند شامل تتراکلرید کربن، کلروفورم، و پرکلورواتیلین هستند.برخی مواقع امکان جایگزین کردن حلال ها با مواد کم خطرتر مثل آب یا دی اکسید کربن مایع وجود دارد.

برای مثال، فرآیندهای جدیدی برای خشک شویی لباس ها به تازگی ایجاد شده اند که با استفاده از دی اکسید کربن مایع، به جای ماده شیمیایی سمی پرکلورواتیلین، لک های چربی و چرک را حل می کنند.4. در استفاده از اتم ها صرفه جویی کنید: واکنش هایی طراحی کنید که در آنها از اکثر یا تمامی اتم هایی که با آنها واکنش را شروع کرده اید در محصول نهایی استفاده شود، نه این که تبدیل به محصولات جانبی دور ریختنی و زباله شوند.
بری تراست، شیمیدان دانشگاه استانفورد، مفهوم فوق را ارائه کرد، که وی نام آن را صرفه جویی در اتم ها گذاشته است. یکی از مثال هایی که برای این اصل می توان نام برد فرآیند بهبود یافته ای است که در سال 1991 برای ساخت داروی مسکن ایبوبروفن – عنصر فعال استفاده شده در داروهایی با عناوین تجاری ای چون موترین، اد ویل، نوپرین، مدیپرن – طراحی شد.در فرآیند اولیه شش مرحله ای که در سال 1960 به وجود آمد، فقط 40 درصد اتم ها به صورت محصول نهایی (ایبوبروفن) درمی آمدند و 60 درصد اتم ها به صورت محصولات جانبی ناخواسته یا زباله درمی آمدند.

فرآیند جدید بری تراست سه مرحله دارد، و 77 درصد اتم های واکنش کننده به صورت محصول نهایی، ایبوبروفن، درمی آیند. این فرآیند سبز باعث حذف صدها هزار کیلوگرم محصولات جانبی شیمیایی در سال شده است و مقدار اتم های واکنش کننده، که برای ساخت ایبوبروفن به کار می روند، را به میزان صدها هزار کیلوگرم در سال کاهش داده است. توجه به این اصول به محیط زیست کمک می کند و می تواند در بلند مدت پول زیادی برای شرکت ها، از طریق کاهش هزینه کنترل آلودگی و استفاده کمتر از انرژی، صرفه جویی کند.

اهمیت بین المللیاز سال های 1990، سازمان های بسیاری در سرتاسر دنیا از شیمی سبز استقبال کرده اند.موسسه شیمی سبز (CGI) (تارنما به زبان انگلیسی:http://www.chemistry.org/portal/a/c/s/1/acsdisplay.html?DOC=greenchemistryinstitute%5chndex.html ) یک موسسه غیر انتفاعی در سازمان انجمن شیمی آمریکا است، که

جهت ترویج و گسترش شیمی سبز از طریق پژوهش، آموزش، پخش اطلاعات، کنفرانس ها، سمپوزیوم ها، و همکاری بین المللی تاسیس شده است. بیش از 20 شعبه بین المللی به موسسه شیمی سبز وابسته هستند، از جمله سازمان هایی در کانادا، هند، ایتالیا، چین، آفریقای جنوبی، و تایلند.در انگلیس، انجمن سلطنتی شیمی، شبکه شیمی سبز (GCN) را به راه انداخته است. (تارنما به زبان انگلیسی: http://www.chemsoc.org/networks/gcn) این شبکه در دپارتمان شیمی دانشگاه یورک مستقر است.

شبکه شیمی سبز آگاهی و امکانات مربوط به آموزش، کارآموزی، و اجرای روش های شیمی سبز در صنعت، تجارت، دانشگاه ها و مدارس را ترویج و گسترش می دهد.شرکت کریستال فارادی (تارنما به زبان انگلیسی: http://crystalfaraday.org) در انگلیس یک مرکز مجازی برتر در فن آوری شیمی سبز است که به منابع شرکت کننده های صنعتی و دانشگاهی برای ترویج و گسترش روش های تولید کم هزینه تر و پایدارتر در صنایع شیمیایی دسترسی دارد. سه سازمان مرکزی این شرکت موسسه مهندسین شیمی، انجمن سلطنتی شیمی، و انجمن صنایع شیمیایی می باشد.

ده کنسرسیوم، سازمان های فن آوری و 18 دانشگاه نیز مشارکت دارند.در ژاپن، شبکه شیمی سبز و پایدار (GSCN) (تارنما به زبان انگلیسی: http://www.gscn.net/indexE.html) در راستای ترویج و گسترش تحقیقات و توسعه شیمی سبز و پایدار از طریق همکاری، از جمله فعالیت های بین المللی، تبادل اطلاعات، آموزش، و ارائه پیشنهاد به آژانس های تامین بودجه فعالیت می کند. اعضای این شبکه شامل 24 انجمن، مجمع و سازمان های صنعتی بزرگ است.1. Green Chemistry: Theory and Practice (Oxford University Press)
لینک مطلب:
tp://usinfo.state.gov/persian/index/products/products_listing_ej/EnvironmentEJ/Chemistry_Goes_Green.html